Trẻ bị viêm phổi – Nguyên nhân và cách phòng ngừa

Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tại Việt Nam mỗi năm ước tính có khoảng 2,9 triệu trẻ bị viêm phổi, nước ta cũng nằm trong top 15 quốc gia có tỉ lệ trẻ em mắc bệnh nhiều nhất thế giới. Vậy nguyên nhân gây bệnh viêm phổi ở trẻ em là gì và khi trẻ mắc bệnh lý này thì cần được chăm sóc như thế nào? 

1. Nguyên nhân 

1.1. Trẻ em dưới 5 tuổi 

Nguyên nhân chủ yếu khiến trẻ dưới 5 tuổi bị viêm phổi là do vi khuẩn. Các loại vi khuẩn thường gặp gồm: phế cầu khuẩn, tụ cầu vàng, liên cầu pyogenes, HiB. Trong đó, vi khuẩn HiB trước cũng là một trong tác nhân tấn công khiến phổi trẻ bị viêm; tuy nhiên vài năm gần đây đã giảm đáng kể nhờ các chương trình tiêm phòng cho trẻ nhỏ.

Với trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi, cha mẹ hãy tham khảo: Viêm phổi ở trẻ sơ sinh – Dấu hiệu nhận biết và cách chăm sóc

1.2. Trẻ em trên 5 tuổi

Trẻ trên 5 tuổi thường bị viêm nhiễm phổi do các loại vi khuẩn không điển hình như: phế cầu khuẩn, Mycoplasma Pneumonia, Chlamydia Pneumoniae, các loại siêu vi hô hấp…. 

Ngoài nguyên nhân chính là do vi khuẩn, cả hai đối tượng trên có thể bị viêm phổi do các nguyên nhân như virus, dị ứng và kích ứng, hoặc phổi bị viêm do biến chứng của một số loại bệnh viêm đường hô hấp khác. 

2. Dấu hiệu nhận biết viêm phổi ở trẻ em 

Khi mắc bệnh lý này, bé sẽ có những triệu chứng bệnh cụ thể như sau: 

• Ho
• Khó thở, thở rít, thở khò khè hoặc thở nhanh
• Nghẹt mũi, sổ mũi
• Sốt
• Đau tức ngực
• Ớn lạnh
• Nôn ói, đau bụng, tiêu chảy
• Mệt mỏi, khó chịu
• Bỏ ăn
• Môi và đầu móng tay bị xanh hoặc xám

3. Cách chăm sóc khi trẻ bị viêm phổi 

3.1. Uống nhiều nước ấm 

Cha mẹ cũng nên cho bé uống nhiều nước ấm hơn. Cách này ngoài giúp bù nước, còn hỗ trợ làm dịu cổ họng, giúp làm giảm phản xạ ho; từ đó giúp đẩy lùi các triệu chứng bệnh.

3.2. Vệ sinh mũi cho trẻ 

Một trong những triệu chứng phổ biến của bệnh viêm đường hô hấp này là trẻ thường có nhiều dịch nhầy trong mũi, khiến trẻ bị nghẹt mũi và sổ mũi. Trong khi đó, dịch nhầy này thường có chứa nhiều virus, vi khuẩn và nấm gây hại cho sức khỏe, có thể khiến tình trạng bệnh của bé nặng hơn nếu chúng xâm nhập sâu vào hệ hô hấp. Do đó, cha mẹ nên vệ sinh mũi cho bé hàng ngày, để loại bỏ các tác nhân gây hại, cũng như giúp làm thông thoáng đường thở để bé dễ thở hơn. 

Cha mẹ có thể hướng dẫn bé xì mũi, hoặc sử dụng các dụng cụ hút mũi đúng cách để vệ sinh mũi sạch sẽ cho bé ít nhất 2 lần/ngày. 

3.3. Chườm ấm hạ sốt

Khi thân nhiệt của trẻ bắt đầu tăng, cha mẹ nên chườm ấm liên tục để hạ sốt. Cha mẹ chỉ cần dùng khăn sạch nhúng vào nước ấm rồi lau ở cổ, nách, bẹn, lòng bàn tay, bàn chân, sau đó đặt khăn trên trán. Nếu thấy khăn đã hết ấm, thì lại tiếp tục nhúng vào nước ấm và chườm. Tuyệt đối không nên chườm khăn lạnh.

Tuy nhiên, nếu bị sốt trên 38,5°C thì cha mẹ cần phải đưa đến gặp bác sĩ để được kê thuốc hạ sốt. 

3.4. Dùng Thuốc ho bổ phế Bảo Thanh 

Thuốc ho bổ phế Bảo Thanh với công dụng trừ ho, bổ phế, giúp dưỡng vùng họng, làm giảm sưng đau và ngứa rát cổ họng, giúp làm loãng đờm và tiêu đờm hiệu quả, nên sản phẩm này được nhiều chuyên gia y tế khuyên nên sử dụng khi hệ hô hấp của trẻ bị viêm nhiễm. 

Thuốc ho Bảo Thanh không chỉ có tác dụng trị triệu chứng bệnh mà còn bổ phế, giúp làm lành các phế nang bị tổn thương và tăng cường sức đề kháng cho đường thở. Nhờ đó, sản phẩm này có tác dụng tích cực trong điều trị viêm phổi, ngăn ngừa bệnh tái phát, cũng như ngăn ngừa các bệnh viêm đường hô hấp khác. 

Đây là thuốc đông dược cao cấp không kê đơn đã được Bộ Y tế cấp phép. Vì thế, cha mẹ có thể cho bé uống thuốc theo chỉ định ghi trên bao bì sản phẩm. Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể uống siro Thuốc ho Bảo Thanh pha với nước ấm 2 lần/ngày. Cách này mang lại hiệu quả đẩy lùi các triệu chứng viêm nhiễm phổi hiệu quả hơn rất nhiều so với việc chỉ uống nước ấm thông thường. Thời điểm tốt nhất để uống là ngay sau khi thức dậy và trước khi đi ngủ. 

Ngoài dùng Thuốc ho Bảo Thanh để trị bệnh, các chuyên gia y tế còn khuyến khích cha mẹ nên cho bé uống siro Thuốc ho Bảo Thanh với nước ấm đều đặn hàng ngày vào thời điểm giao mùa, trời lạnh ngay cả khi khỏe mạnh. Việc này sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch, ngăn ngừa các bệnh lý về đường hô hấp rất hiệu quả. 

Lưu ý: Thuốc ho bổ phế Bảo Thanh được khuyên dùng cho các trẻ trên 1 tuổi.

3.5. Vỗ lưng tiêu đờm 

Nếu thấy trẻ có dấu hiệu ho có đờm, cha mẹ nên vỗ lưng tiêu đờm để giúp bé tống chất đờm ra khỏi đường thở dễ dàng hơn. Tiến hành vỗ lưng cho bé theo cách sau: 

• Một tay đỡ ở phía trước ngực và cho trẻ hơi ngả về phía trước. 
• Tay kia khum lại, các ngón tay ép chặt vào nhau. 
• Vỗ nhẹ nhàng lưng bé tại vị trí hai lá phổi, vỗ bên trái rồi di chuyển sang phải, mỗi bên khoảng 3 – 5 phút. 

Đối với cách này, cha mẹ lưu ý không được vỗ vào vùng dạ dày, xương ức và xương sống. Ngoài ra, không nên vỗ lưng tiêu đờm ngay khi bé vừa ăn xong để tránh nôn trở, thời điểm tốt nhất là ngay sau khi bé thức dậy và sau khi ăn khoảng một tiếng đồng hồ. 

3.6. Bổ sung đủ chất dinh dưỡng cần thiết 

Tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất cho bé để tăng cường sức đề kháng, đẩy lùi các triệu chứng bệnh nhanh hơn. Trong đó, nên bổ sung nhiều rau xanh và hoa quả tươi trong chế độ ăn hàng ngày của bé. Đồng thời hạn chế các thực phẩm chiên rán, đồ ăn nhanh hoặc các thực phẩm được đóng gói sẵn. 

4. Cách phòng ngừa bệnh viêm phổi 

Để ngăn ngừa bệnh lý này, cha mẹ cần thực hiện theo những lưu ý sau khi chăm sóc cho bé: 

• Tiêm vaccine đầy đủ là cách tốt nhất để phòng bệnh cho bé. Cha mẹ chỉ cần tiêm đủ các mũi vaccine theo lịch tiêm chủng như: ho gà, sởi, cúm…. 
• Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với những người đang có dấu hiệu mắc bệnh hô hấp hoặc các bệnh lý khác. 
• Giữ ấm cơ thể.
• Tránh xa khu vực có nhiều khói thuốc lá, bụi bẩn, ô nhiễm.
• Rửa tay sạch sẽ trước khi cho bé ăn hoặc chạm vào bé. 
• Ăn uống đủ chất, bổ sung nhiều vitamin, khoáng chất, omega-3… trong chế độ ăn hàng ngày. 

Việc chăm sóc trẻ ở giai đoạn đầu khi mới chớm xuất hiện các dấu hiệu bị viêm phổi rất quan trọng, đóng vai trò quyết định đến hiệu quả trị bệnh. Nếu để bệnh kéo dài hoặc chăm sóc cho bé không đúng cách, thì có thể khiến bệnh diễn biến nặng hơn và gây ra nhiều biến chứng sức khỏe khác.